มารู้จัก "โอชิโบริ" ธรรมเนียมการวางผ้าขนหนูผืนน้อยในร้านอาหารญี่ปุ่น

        เพื่อน ๆ เคยสังเกตไหม! เวลาเราเข้าไปร้านอาหารญี่ปุ่นมักจะมีผ้าผืนเล็ก ๆ ผืนหนึ่งวางอยู่บนโต๊ะอาหารเสมอ สิ่งนี้เราเรียกกันว่า “โอชิโบริ” ผ้าขนหนูที่มักแจกให้กับลูกค้าเมื่อเข้ามานั่งที่โต๊ะสำหรับเช็ดทำความสะอาดมือ สิ่งนี้เป็นธรรมเนียมที่คนญี่ปุ่นยึดถือปฏิบัติมาช้านานแต่จะนานขนาดไหน และเมื่อก่อนเริ่มใช้จากที่ใด เรามาดูความลับของผ้าขนหนูผืนเล็กที่ยิ่งใหญ่กันดีกว่า..

ญี่ปุ่นเริ่มใช้โอชิโบริตั้งแต่เมื่อไหร่

โอชิโบริเริ่มใช้เมื่อไหร่นั้นไม่ได้ปรากฎหลักฐานที่แน่ชัด มีหลายทฤษฎีที่เชื่อกันว่าโอชิโบริมียาวนานกว่า 1,300 ปีแล้ว แต่ได้รับความนิยมกันมากในยุคสมัยเอโดะ เริ่มแรกจะใช้กันตามโรงแรมสำหรับผู้ที่เข้าพักใช้เม็ดมือและเท้าที่เรียกว่า “ฮาตาโกะ” ซึ่งผู้ที่เข้าพักจะนำผ้าเช็ดมือที่วางอยู่มาจุ่มกับถังน้ำ จากนั้นบิดเอาน้ำออกให้หมาดแล้วค่อยนำผ้ามาเช็ดมือ ซึ่งคำว่า “โอชิโบริ” มาจากคำว่า “ชิโบรุ” ที่แปลว่าบิดนั่นเอง ต่อมามีการนำเอาธรรมเนียมการใช้โอชิโบริตามร้านอาหาร เพราะก่อนหน้านี้เป็นช่วงสงครามผู้คนไม่สามารถใช้ชีวิตปกติได้ การใช้โอชิโบริจึงเกิดการเว้นช่วงไปและกลับมาพร้อมกับการเปิดให้บริการของร้านรวงต่าง ๆ และได้มีการใช้สืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน

 

โอชิโบริ ทำจากอะไรได้บ้าง

โอชิโบริเป็นผ้าเช็ดมือแบบดั้งเดิมของญี่ปุ่นที่มักทำจากผ้าฝ้ายหรือผ้าลินิน และมักมีกลิ่นหอมของดอกไม้อ่อน ๆ บางร้านอาจมีการใช้กลิ่นตามฤดูกาลเพื่อมอบบริการที่ดีที่สุดให้กับลูกค้า โอชิโบริมีใช้ทั้งแบบร้อนและเย็นตามสภาพภูมิอากาศ ช่วงเวลา ฤดูกาล หรือแม้แต่อาหาร เช่น ในฤดูหนาวร้านอาหารมักจะใช้โอชิโบริแบบร้อนเพื่อทำให้มือของลูกค้าอุ่นขึ้นหลังจากต้องฝ่าลมหนาวมายังร้าน โอชิโบริถูกวางไว้บนโต๊ะอาหารญี่ปุ่นในลักษณะเป็นม้วนกลม ๆ หรือวางพับอยู่บนถาด ในบางร้านอาจอยู่ในห่อพลาสติกเพื่อความสะอาดด้วย

เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับโอชิโบริ

  • โอชิโบริเป็นผ้าขนหนูสำหรับเช็ดมือใช้เช็ดหน้าได้ไหม? ตอบเลยว่าได้! เพียงแต่คนหนุ่ม ๆ สาว ๆ ไม่นิยมทำกันจะมีแต่คนวัยรุ่นลุงป้าเท่านั้นที่ชอบทำ ถ้าเพื่อน ๆ ร้อนมาก ๆ ก็ใช้ผ้าขนหขูนี้เช็ดไดเลย
  • ถ้าเจอโอชิโบริชนิดผ้าใช้แล้วอย่าเผลอทิ้งเชียวนะ! ตามร้านอาหารญี่ปุ่นเราจะเจอโอชิโบริ 2 แบบ คือ แบบผ้าเปียกในซองพลาสติกที่สามารถใช้แล้วทิ้งได้เลย กับแบบผ้าขนหนูเปียกที่ใช้แล้วให้วางเก็บไว้เพราะที่ญี่ปุ่นมีบริการเช่าโอชิโบรินะ ถ้าเพื่อน ๆ เผลอทิ้งผ้าขนหนูไปยุ่งเลย
  • อย่านำโอชิโบริไปเช็ดทำความสะอาดโต๊ะ มีใครที่รักความสะอาดเห็นน้ำหยด ซอสหยดบนโต๊ะก็ไม่ได้ต้องเช็ดทำความสะอาดทันทีระวังอย่าเย็บผ้าขนหนูมาเช็ดโต๊ะล่ะ เพราะร้านจะต้องคืนโอชิโบริที่เช่ามาเพื่อนำไปซักแล้วนำกลับมาใช้มา ถ้าผ้าขนหนูเปื้อนก็จะซักยากและไม่สามารถนำมาใช้อีกได้นะ

มารยาทในการใช้โอชิโบริบนโต๊ะอาหาร

  1. เมื่อเพื่อน ๆ เห็นโอชิโบริให้หยิบผ้าด้วยมือขวามาวางไว้บนมือซ้ายแล้วค่อย ๆ คลี่ผ้าออก
  2. กรณีรับโอชิโบริจากพนักงานร้าน ให้คุณยืนมือขวาเพื่อรับโอชิโบนิ พร้อมกล่าวว่า “อาริกาโต โกไซมัส!” เพื่อเป็นการขอบคุณ
  3. เช็ดมือหรือใบหน้าให้เรียบร้อย
  4. จากนั้นพับโอชิโบริไว้ที่เดิม ด้วยมือขวา

 

                ทั้งหมดนี้คือเรื่องราวของโอชิโบริที่มีมานานกว่า 1,000 ปี ไม่น่าเชื่อว่าญี่ปุ่นจะมีธรรมเนียมนี้มาหลายชั่วอายุคนแล้ว ถ้าใครอยากมาสัมผัสประสบการณ์แบบญี่ปุ่นนี้มาเลยที่ ร้านอาหารญี่ปุ่น Kabocha ร้านที่ไม่ได้มีแต่กลิ่นอายวัฒนธรรมญี่ปุ่นแต่เราใส่จิตวิญญาณของความเป็นญี่ปุ่นเอาไว้ทั้งในอาหาร เครื่องดื่ม ภาชนะ บรรยากาศ และการบริการที่เราใส่ใจเป็นพิเศษ เพื่อให้คุณมาทานอาหารญี่ปุ่นด้วยความสุขและความสบายใจ ด้วยอาหารที่เราคัดสรรแต่คุณภาพเป็นอย่างดี มาเติมเต็มความสนุกและความอร่อยกับเราที่ Kabocha sushi ทุกสาขา ใครไม่สะดวกมาทานที่ร้านเรามี delivery ให้บริการด้วยนะ สั่งเลย!